Cách tính tỉ lệ bản đồ chuẩn nhất

Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng từng một lần nhìn thấy một tấm bản đồ, tuy nhiên không phải ai cũng biết cách tính tỉ lệ bản đồ như thế nào, bài viết sau đây sẽ cho bạn biết tỉ lệ trên bản đồ sẽ được tính như thế nào cũng như các ví dụ về tỉ lệ bản đồ và ứng dụng của tính tỉ lệ bản đồ trong cuộc sống.

cách tính tỉ lệ bản đồ

Tỉ lệ trên bản đồ là gì?

Bản đồ là một bản thu nhỏ tương đối chính xác về một khu vực, không gian hay địa điểm trên trên trái đất hay trên bề mặt các thiên thể khác, bao gồm các thông tin liên quan đến địa điểm đó và các khu vực xung quanh được hiển thị bằng hệ thống các ký hiệu đã được quy ước.

Tỉ lệ trên bản đồ chính là tỉ số giữa khoảng cách đo trên bản đồ so với khoảng cách thực tế ở ngoài thực địa, và thông thường tỉ lệ này thường được ghi ở góc dưới của tấm bản đồ nhằm hỗ trợ cho hoạt động đo đạc các thông số và diện tích trên bản đồ, tỉ lệ của một tấm bản đồ càng lớn thì tấm bản đồ đó có mức độ chi tiết càng cao.

Những dạng biểu hiện của tỉ lệ bản đồ 

Tỉ lệ bản đồ thường được biểu hiện dưới hai dạng tỉ lệ số và tỉ lệ thước 

Tỉ lệ số là dạng biểu hiện tương tự như số thập phân có tử số và mẫu số. Tuy nhiên có một điểm khác biệt là tử số của nó luôn luôn bằng 1, mẫu số thường được biểu hiện dưới dạng 1.000, 10.000, 100.000 hay 1.000.000.000. Mẫu số lớn đồng nghĩa với khoảng cách trên bản đồ khi mang ra thực địa càng lớn.

cách tính tỉ lệ bản đồ 1

Ví dụ: Một tấm bản đồ có tỉ lệ được ghi là 1:100.000 điều này có nghĩa là 1cm trên bản đồ tương đương với 100.000 cm hay 1km khi ra ngoài thực địa.

Tỉ lệ thước là tỉ lệ được vẽ cụ thể trên bản đồ dưới dạng thước đo, mỗi đoạn trên thước đo này đều được ghi độ dài tương ứng trên thực địa một cách rõ ràng.

cách tính tỉ lệ bản đồ 2

Ví dụ: Mỗi đoạn 1cm trên bản đồ được tính bằng 1km, 10km hay 100km, tỉ lệ của bản đồ liên quan trực tiếp đến các đối tượng được thể hiện trên bản đồ, một bản đồ có tỉ lệ càng lớn thì mức độ chi tiết được thể hiện trên bản đồ càng cao.

Cách tính tỉ lệ bản đồ 

Thực ra các tính tỉ lệ trên bản đồ rất đơn giản, bạn chỉ cần đọc qua định nghĩa là có thể tính được một cách dễ dàng, sau đây là một số ví dụ để bạn có thể hiểu rõ hơn.

Để tính khoảng cách từ điểm A đến điểm B trên một tấm bản đồ có tỉ lệ là 1:7500, ta chỉ cần lấy thước đo khoảng cách giữa hai điểm này và nhân với tỉ lệ của bản đồ.

VD: Nếu khoảng cách giữa hai điểm là 5cm ta chỉ cần lấy khoảng cách này nhân với 7500

5cm x 7500 = 37500 (cm)

Đáp số 37.500 (cm) tương đương với 375m vậy trên thực tế khoảng cách giữa hai điểm A và B là 375m

Thêm một ví dụ tương tự, từ khách sạn Nha Trang đến bờ biển có khoảng cách đo được trên bản đồ là 4.0cm, và bản đồ có tỉ lệ 1:7500 ta có thể tính như sau

4cm x 7500 = 30000cm

Đáp số là 30000 (cm) tương đương với 300m vậy trên thực tế khoảng cách từ khách sạn Nha Trang đến bờ biển là 300m.

Các ứng dụng của cách tính tỉ lệ bản đồ

Ứng dụng dân dụng 

Ta có thể nói đến ứng dụng trong xây dựng trong những công trình lớn, bản đồ thường được sử dụng để các bộ phận trong công trường có thể làm việc với nhau. Với một tấm bản đồ kiến trúc sư có thể nắm rõ tất cả các chi tiết, như cách bố trí không gian trong nhà thế nào, tường và móng dày bao nhiêu hay trị trí lắp đặt các thiết bị như thế nào…vv

cách tính tỉ lệ bản đồ 3

Và tỉ lệ bản đồ sẽ giúp chúng ta có thể đo đạc kiểm tra hiện trạng của công trình và hiểu được kích thước thực những gì có trong bản đồ, biết được cách tính tỉ lệ bản đồ sẽ giúp ích rất nhiều cho các kiến trúc sư trong quá trình làm việc.

Ứng dụng trong quân sự 

Trong các hoạt động quân sự bản đồ thường được sử dụng rất nhiều đặc biệt là trong công tác huấn luyện và tác chiến, trong mỗi trận đánh các chỉ huy thường phải dựa vào bản đồ cũng như cách tính tỉ lệ trên bản đồ để đưa ra các quyết định chiến thuật quan trọng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả của cả trận chiến.

Thông thường loại bản đồ thường được sử trong quân đội là bản đồ địa hình với tỉ lệ chi tiết rất cao, loại bản đồ này có thể thể hiện được sự gồ ghề, dốc, độ cao và khoảng địa hình của một khu vực nhất định một cách chi tiết, dựa vào đó mà các chỉ huy có thể đưa ra những chiến thuật tốt nhất.

Ngoài sử dụng trong xây dựng và quân đội cách tính tỉ lệ bản đồ còn được ứng dụng rất nhiều trong đo đạc địa chính, nông nghiệp và học tập.

Tỉ lệ bản đồ ở góc dưới của bản đồ có vai trò vô cùng quan trọng, ta có thể dựa vào tỉ lệ của bản đồ mà biết được các khoảng cách trên bản đồ đã được thu nhỏ bao nhiêu lần so với kích thước thực tế trên thực địa, khi biết được cách tính tỉ lệ bản đồ ta có thể dễ dàng tính được khoảng cách giữa các điểm một cách dễ dàng, hy vọng những kiến thức trên có ích mỗi khi bạn cần đến.

Bài viết liên quan

Choosing a Data Place Provider

In addition to providing safeguarded document storage, an information room offers professional document management. Choosing the right service provider is crucial to get the success

Read More »

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *