Những năm gần đây rộ lên thú chơi cây cảnh, nó được đánh giá là “thú vui tiền tỷ” của nhiều đại gia. Có những cây cảnh cổ nhất Việt Nam với giá hàng chục tỷ rất quý hiếm. Một số cây còn được liệt vào danh sách hiếm có khó tìm với tuổi đời hàng trăm năm tuổi. Bài viết này điểm qua một số cây cổ nổi bật nhất trong giới sinh vật cảnh và có giá trị cao.
Cây cảnh cổ nhất Việt Nam dáng phu thê
Đây là cây sanh hơn 100 năm tuổi, đã đạt giải Vàng tại Festival cây cảnh nghệ thuật 2006 ở TP HCM. Chủ sở hữu của cây là ông Nguyễn Gia Hiền ở Hà Nội, tại Festival có người trả giá 400 ngàn USD nhưng ông không bán. Sau cuộc triển lãm càng có nhiều người muốn đến tận nhà để xem cây sanh này có gì đặc biệt. Cây bám vào một tảng đá cổ, rễ cắm sâu, tất cả được đặt vào bể xi măng có nước sạch.
Nó đã trải qua 4 đời người và là cây chủ tại vườn cây của ông Hiền. Chỉ cần nhìn vào thân cây là thấy được sự cổ kính và lâu đời của nó, dãi dầu theo thời gian. Hàng ngày cây cảnh dáng phu thê này được ông Hiền chăm như chăm con, cắt tỉa, thêm nước. Dáng phu thê hay thế chồng vợ chính là biểu hiện của một gia đình thuận vợ thuận chồng, đầm ấm và hạnh phúc.
Cây khế cổ thụ vợ – chồng 400 năm tuổi
Khế là loại cây quen thuộc nhưng là dạng thân gỗ, cành giòn, muốn cây sống lâu, sống khỏe thì cần chăm chút đặc biệt. Tại Việt Trì, Phú Thọ có cặp khế vợ chồng nổi tiếng có niên đại 400 năm tuổi. Đây là cặp khế cổ nhất nước ta, tương truyền được vua Gia Long đích thân chăm sóc, giá hiện tại đang là 10 tỷ đồng. Dáng và thế của cây dựa vào tích tam cương ngũ thường để cắt tỉa, có một cây chồng và một cây vợ.
Mỗi cây cao chừng 3m, gốc cây to một người ôm không hết, có nhiều rêu phong toát lên sự cổ kính, hốc hác. Thân cây còn nổi nhiều cục u xù xì và một số cây con mọc lên. Đến mùa cho trái, cây có hàng trăm quả chín vàng trông rất thích mắt. Là dòng khế ta nên chủ nhân phải cất công chăm sóc, uốn cành một cách khéo léo.
Bên cạnh đó còn có cặp khế bonsai khủng với gốc khổng lồ tại Việt Trì, luôn ra quả trĩu trịt có tuổi đời 100 năm. Hay cây khế cổ thụ ở Tây Ninh, Tiền Giang,… đều được trả giá rất cao.
Cây sanh cổ mâm xôi con gà
Phải nói rằng đây là “tuyệt tác sanh cổ” với tuổi đời của cây đã hơn 150 năm. Nguồn gốc của cây cảnh cổ thụ này là ở Quốc Oai, Hà Nội, thuộc dòng họ Phạm, sau được nghệ nhân Đặng Xuân Cường tạo dáng. Tại một cuộc triển lãm về sinh vật cảnh, có người đã định giá cây lên đến 120 tỷ đồng.
Đây là một trong những cây cảnh cổ nhất Việt Nam với thế độc nhất vô nhị. Gốc cây nằm trên 2 tảng đá lớn, tảng đá phía dưới tựa hình mâm xôi, tảng đá phía trên nhỏ hơn tựa như con gà. Vì thế được đặt tên là tác phẩm “mâm xôi con gà” với những chiếc rễ cây bám khắp khối đá như chiếc chân gà. Với mắt nhìn của nghệ nhân, thân chính của cây như đầu gà đang ngóc lên. Ngọn cây tựa 2 con rồng uốn lượn xoắn vào nhau, có thể nói nó hội tụ đủ cả thiên thời, địa lợi và nhân hòa.
Tuyệt phẩm mộc thạch nghênh phong
Cây sanh này được đánh giá là cổ nhất châu Á với chiều cao 3m, chu vi bộ rễ lên đến 5,5m. Cây được trồng trong chậu lớn với bộ rễ chùm ôm trọn lấy tảng đá, các cành tỏa ra xung quanh. Thân cây và khối đá bên dưới gắn chặt với nhau, từ đó đưa toàn thân vươn lên đón gió. Đó cũng là ý nghĩa của cái tên mộc thạch nghênh phong mà người ta đặt cho nó.
Nguồn gốc của nó từ thời phong kiến, đã chứng kiến lịch sử hàng trăm năm. Dấu hiệu rõ nhất là sự nương tựa giữa cây và đá vô cùng khăng khít. Nếu chú ý hơn sẽ thấy màu của rễ với đá gần như là 1, chỉ có cây cổ lâu năm thực sự mới hòa quyện được như vậy. Người ta ví như đó là sự tương giao giữa đá vào cây, chúng cùng nhau nương tựa theo thời gian mà trường tồn. Hiện chủ sở hữu của cây là anh Bùi Văn Thái ở Hà Nội, tháng 12/2010 cây được công nhận là cây sanh ôm đá nghệ thuật cổ nhất châu Á.
Trên đây là những cây cảnh cổ nhất Việt Nam, có cây còn được phong là cổ nhất Đông Nam Á. Hầu như chúng đều được cắt tỉa và chăm chút hàng ngày bởi các nghệ nhân có tiếng. Đây đều là những cây có giá trị lớn, nhất là sau mỗi buổi triển lãm, cây càng có giá trị. Thú vui chơi cây cảnh không chỉ giúp cho người ta thư giãn mà còn có tính nghệ thuật rất cao.